Müebbet hapis kavramı; halk arasında yanlış bir şekilde bilinen, genel olarak ömür boyu hapiste kalınmasını ifade ettiği düşünülen, ancak durumun bu şekilde gerçekleştirilmediği hapiste kalma süresidir. Kişinin ömrünün büyük bir kısmı, müebbet hapis ile birlikte infaz kurumlarında geçirilecektir.
Ancak; insanların ne kadar yaşayabilecek oldukları bilinmediği için, hukuki konularda hakkaniyetin her zaman önde tutulmasından dolayı ve mahkum edilen hükümlünün yeniden hayata kazandırılma ihtimalleri de düşünülerek, müebbet hapis için ömür boyu hükmüne varılmamıştır. Buradan hareketle; müebbet hapsin kaç yıl olduğu, hükümlülere neden verildiği, ceza indiriminin olup olmadığı, sorgulanmalıdır.
Müebbet Kaç Yıl Anlamına Gelir?
Müebbet kavramının tek kullanım alanı, tutuklu halde olan ve daha sonra hükümlü olmuş olan kişinin ceza süresini ifade etmektir. Müebbet hapis için belirlenmiş bir süre mevcutken, her durum için bu sürelerde tutukluluk hali ortaya çıkarılamaz.
Alınabilecek ceza türlerinde, mahkemeden çıkan karar sonrasında ‘müebbet hapis’ kararı alınmışsa veya müebbet hapis istemi varsa; cezai indirimlerin dışında kalan, hükümlü olan kişinin hapiste geçirecek olduğu zaman dilimini belirleyen ve önceden bildirilen süre yirmi dört yıldır. Doğal olarak, müebbet kavramı duyulduğu zaman, akla doğrudan yirmi dört yıl sürenin gelmesi gerekir.
Müebbet hapis kaç yıldır?
Müebbet Yıl Sayısı Azaltılabilir Mi?
Müebbet olarak verilmiş olan cezai yaptırım, bazı durumlarda süre olarak indirime gidildikten sonra infazı gerçekleştirilmesi gereken bir cezai süredir.
Bu durumda, müebbet için gereken sürenin azaltılmasına neden olan durumlar:
- İşlenen suçun gerçekleştirilmesinde, suç için azmettiren kişinin daha fazla öne çıkması ve azmettiren kişi olmamak
- Suçun işleneceğinin öngörülüyor olmasına rağmen, olmama ihtimalinin daha fazla olması durumunda müebbet hapis süresinden indirim alınır. Doğal olarak, taksirle ve bilinçsiz taksirle işlenen suçlarda müebbet süresinden indirimler alınır.
- Mahkemeye taşınan ve ceza olarak müebbet isteminin olduğu davalarda, hukuki olarak ‘iyi niyetli’ kavramıyla anılan insanların da davalık olma ihtimali söz konusudur. İyi niyetin olduğu her dava için cezai indirimler olduğu gibi, müebbet hapis durumlarında da cezai indirimler olur.
Belirtilen hukuki örneklerden de görüleceği üzere, müebbet için tam olarak kesinleşen süre üzerinden indirimler uygulanabilir.
Hapishane
Müebbet Kaç Yıl Azaltılabilir?
Müebbet hapis için yapılabilecek cezai süre azaltmaları, mahkeme tarafında resen olacak şekilde veya tutuklunun avukatı tarafından açılacak dava sonucunda kararlaştırılır. İlk olarak, mahkeme tarafından resen yapılacak müebbet hapis indiriminde; tutuklanması planlanan kişinin suç karşısındaki tutumu ve etkenliği incelenerek hakkaniyete uygun bir indirim değerlendirilir.
Bu indirime ek, çeşitli tatiller için hükümlülere verilmesi gereken indirimler ve tutuklanan kişinin potansiyel durumuna yönelik bir indirim uygulanır. Sonuç olarak, mahkeme tarafından belirlenen müebbet hapis indirimi sonrasında ceza; on beş yıl ile yirmi üç yıl arasında değişen bir sürede kararlaştırılır.
Eğer tutuklu olan tarafın avukatı tarafından açılacak dava sonrasında müebbet hapis süresi azaltılacaksa; karar kesinleştikten sonra bildirilen on beş günlük itiraz süresi söz konusudur ve bu süre içerisinde mahkemeye gidilerek itiraz edilmelidir. İtirazın ardından yeniden bir mahkeme zamanı verilir ve davanın yeniden ele alınması sağlanır.
Mahkemenin yeniden müebbet hapis kanısına varması sonrasında, müebbet için yapılması istenen indirim için nedenler mahkemeye sunulur ve ortalama cezai indirimler belirtilir. Mahkemenin de onay vermesi halinde, cezai indirimler uygulanarak müebbet hapis süresinin kısalmış olduğu görülür.
Benzer şekilde, yeniden kurulacak olan mahkeme sonrasında; müebbet hapis kararından vazgeçilmesi, yeni delillerin incelenmesi veya tarafların itiraf değiştirmelerinin olması durumları da olabilir. Doğal olarak, müebbet kararı bozulabilir ve hapis süresi ortadan kaldırılabilir.
İzleyin: Bir Cezanın Yatarı Nasıl Hesaplanır? – Açık – Kapalı Cezaevi
