Bağırsak sağlığı hem mutlu ve huzurlu bir gün geçirmek için hem de dengeli bir sindirim sistemine sahip olmak için önemlidir. Vücuda giren besinlerin düzgün şekilde işlenmesi ve bağırsakta parçalanması sonrası posası atılır. Fakat bağırsakta yaşanan bu parçalama işlemi yeterince gerçekleştirilemezse aşırı katı yapıya sahip ve kuru bir dışkı ile karşılaşılır. Bu duruma ise kabızlık diyoruz. Medikal çözümlerinin yanı sıra kabızlık ile baş etmek için doğada mucizevi besinler de yer almakta.
Kabızlık nedir?
Kabızlık bilimsel ismi ile konstipasyon, bağırsak hareketlerinin yavaşlaması nedeni ile haftada 3 kez ya da daha az dışkılama durumu olarak bilinir. Dışkılama güçlüğü, ağrılı dışkılama, dışkının tamamının atılamaması ve şişkinlik durumu gibi şikayetleri beraberinde getiren kabızlık bazen tıkayıcı bazen de yavaş bağırsak hareketi olarak karşımıza çıkmaktadır. Kabızlık herkes için ortak bir sorundur. Cinsiyet ve yaş fark etmeksizin kabızlık her an herkesin başına gelebilecek bir durumdur ve günlük hayattaki beslenme şekilleri kabızlığa çok büyük etkide bulunur. Uzun süreli kabızlık durumu altında ciddi sorunlar barındırabilir, böyle durumlarda bir doktora görünmek en iyisi olacaktır.
Kabızlık neden olur?
Kabızlığın nedenleri arasında beslenme alışkanlıkları, hareketsizlik belirli ilaçların kullanımı gibi nedenler sayılabilir. Kabızlık aynı zamanda bağırsak tembelliği olarak bilinir ve sürekli bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkabilir. Ciddi sorunlara yol açan kabızlıklar genellikle uzun süren ve normal tedavi yöntemleri ile geçirilemeyen türden kabızlıklardır. Kabızlığa neden olan durumlar se şu şekilde sıralanabilir:
- Tuvalet ihtiyacının ertelenmesi
- Katı gıdalarla beslenmek
- İnek sütünün normalin üzerinde tüketilmesi
- Rektumda ya da kolonda darlık veya tıkanıklık
- Bağırsakta bulunan sinirlerin anormal seviyede titreşimleri
- Hormonal hastalıklar
- Dışkılamada görev alan kasların işlevlerinde bozukluk
Kabızlığa neden olan yiyecekler
Kabızlık yeme içme alışkanlıklarının katı gıdalar ve karbonhidrat bazlı besinler üzerine kurulmasına bağlı olarak gerçekleşebilen bir durumdur. Kabızlığa neden olduğu bilinen ve aşırı miktarda tüketimi önerilmeyen besinler ise şu şekilde karşımıza çıkıyor:
- Muz gibi posalı meyve sebzeler
- Makarna ve unlu mamulleri
- Pirinç lapası
- Pilav
- Fast food türünden yiyecekler
- Fazla içilen süt
Kabızlığa iyi gelen besinler
Kabızlık tedavisi için doktorunuzun önerdiği ilaçları kullanmak bir seçenek olduğu gibi kimyasal ya da medikal herhangi bir şeye alerjiden dolayı kullanamıyor ya da tercih etmiyorsanız bu durumda kullanılarak kabızlığa karşı savunma sağlayabilecek bazı besinler de bulunmaktadır. Bağırsak çalışmasını düzenleyerek kabızlık yani bağırdak tembelliği hastalığının önüne geçen besinlere şu şekilde örnekler verilebilir:
Kuru erik
Kuru erik yapısında şeker alkolü olarak bilinen sorbitol barındırır. Emilimi gerçekleşmeyen bu madde bazı insanlarda ishal etkisi yaparak bağırsaklarda sıvı dışkı atımı sağlayabilir.
Elma
Elma içerisinde bulunan lifler bağırsakta emilimi gerçekleştiği zaman burada yer alan bakteriler tarafından fermente edilir ve kısa zincirli yağ asitlerine dönüştürülür. Kısa zincirli yağ asitleri ise bağırsağa su geçişi sağlayarak sindirilen besinleri yumuşatır ve kolay bir dışkılama sağlar.
Armut
Armut sorbitol barındıran bir başka meyvedir. Hem lifli yapısı hem de sorbitol gibi meyve şekerleri barındırması ile armut bağırsağa alınan su miktarını arttırarak kabızlık şikayetinin geçirilmesine yardımcı olur.
Kivi
İçerdiği astinidain isimli enzim sayesinde kivi bağırsakta sindirimi kolaylaştırır. Lifli yapısı ve meyve şekeri ile birlikte de güçlenerek kabızlık şikayetine karşı kesin bir çözüm sağlar.
İncir
İncir bol miktarda çözünebilir lif barındırır ve günlük lif ihtiyacının %35 kadarını 75 gram incir tüketerek alabilirsiniz. Ayrıca yapısında kivi yapısına benzer enzimler barındırarak kolay bir sindirim sağlar.
Yeşil sebzeler
Yeşil sebzeler yapılarında bolca çözünebilir lif ve sağlıklı vitaminler ile mineralleri barındırırlar. Yapılarındaki özellikle K vitamini ile bağırsakta sindirimi kolaylaştırma etkileri bulunan yeşil sebzeler bağırsak kaslarının düzenli çalışmasına katkı sağlarlar.
Enginar
Enginar yüksek oranda prebiyotik bir sebzedir. Prebiyotik yapısı ile bağırsak sağlığının korunmasına katkıda bulunan enginar aynı zamanda bağırsakta kasların çalışma fonksiyonlarını düzenler ve sindirimin kolaylaşmasını sağlar.
