Sindirim sisteminin son halkası olan bağırsakların sağlıklı çalışması dengeli bir sindirimin olmazsa olmaz parçasıdır. Bağırsakların fonksiyonlarını yitirmeleri ise birçok hastalığın baş göstermesine sebep olan ve günlük yaşamı da insan sağlığını da tehdit eden bir durumdur. Bağırsakların fonksiyonlarını kaybetmesi, düzgün çalışamaması ve yeterli yararlı bakteri bulunmaması gibi durumlarda ortaya çıkan hastalıkların oluşması ise sindirimi zor gıdaların bağırsakları yorması gibi durumlardan ortaya çıkabilir.
Bağırsak tembelliği nedir?
Bireylerin günde bir kez tuvalete çıkması ve vücuttan dışkı atılması tüm vücudu rahatlatmaktadır. Ancak bazı kişilerde bu süre aralığı uzar ve kabızlık ismi verilen hastalık gerçekleşir. Kabızlık durumu ise genel olarak, dışkının bağırsaklardan geçişinin zorlaşması ve tuvalette çıkma süresinin uzaması ile birlikte ağrılı bir sindirim dönem geçirilmesine sebebiyet veren durumdur. Halk arasında kabızlık ismi ile bilinen işte bu ağrılı sindirim dönemine bağırsak tembelliği deniyor. Tuvalete çıkma aralığının uzun kalması ve dışkının parça parça ve kuru halde atılması bu hastalığın göstergeleridir. Düzenli olarak yaşanıyor olması ileride ciddi hastalıklar yaşanmasına sebep olabilir. Bağırsak kaslarının çalışmasının düzenlenmediği durumlarda bağırsak tembelliği görülme oranı artar.
Bağırsak tembelliği neden olur?
Genellikle beslenme bozukluğu ve hareketsizlik gibi nedenlerden dolayı ortaya çıkan bağırsak tembelliği, yeterli miktarda su alınmamasından dolayı da gerçekleşebilir. Sindirim sisteminde bağırsakların düzenli çalışması için posalı yiyecekler ve yağ önemli faktörlerdir. Posalı yiyeceklerin tüketilmemesi ya da uzun süre devam eden yağsız diyetler dışkının bağırsaktan geçişini zorlaştıran kuru bir yapıya sahip olmasına neden olur. Bağırsak tembelliği her yaş grubunu etkileyen bir sorundur fakat yaş ilerledikçe görülme riski de artar. Yapılan ya da yapılmayan küçük aktivitelerden ortaya çıkabilir. Yeterli egzersiz yapmamak, az su tüketmek, çok unlu mamulleri tüketmek, yağsız gıdalara ağırlık vermek gibi aslında günlük hayatta zorluk çıkarmayacağını düşündüğünüz durumlar hem bağırsak tembelliğine hem de bu şekilde bir yaşam devam ettiği sürece çok daha kötü sonuçlara neden olabilir. Hemoroid ve makatta çatlak gibi ciddi sorunlara yol açabilen bağırsak tembelliği düzenli sindirim yapamayan bireylerde dışkının kana karışması gibi ölümcül sorunların da ortaya çıkmasına neden olabilir.
Bağırsak tembelliğine ne iyi gelir?
Bağırsak tembelliği yani halk arasındaki adı ile kabızlık, bu şekilde isimlendirildiği zaman ciddi olmayan bir sorun gibi görünebilir ve çoğu zaman kayısı gibi gıdalar ile geçmesi sağlanır. Bağırsak tembelliği rahatsızlığının düzenli hale gelmemesi için yapılabilecek bazı aktiviteler ve uygulanabilecek bazı çözümler ise şöyle sıralanabilir:
Beslenme alışkanlıklarını değiştirin
Posasız gıdaların ve yağsız ürünlerin tercih edilmesi bağırsak tembelliğine ön ayak olur. Aynı zamanda sıvı gıdaların az miktarda alınıyor ya da hiç alınmıyor oluşu da bu problemin sebepleri arasında yer alır. İçerisinde lif bulunan gıdalar bağırsak fonksiyonlarını düzenler ve yararlı bakteri sayısını arttırır. Bu durum hem bağırsakların daha aktif çalışmasına hem de stres gibi durumlara iyi gelmektedir. Aynı şekilde çorba gibi sıvı gıdaların da tüketiminin arttırılması dışkıda kuruluk yaşanmasına karşı iyi gelecektir.
Günde en az 2 litre su
Su tüketimi insan vücudunun tüm fonksiyonlarının düzenli olarak çalışması açısından önemlidir. Bağırsak sağlığı da bu fonksiyonlar arasında yer almaktadır. Günlük yeterli miktarda su tüketimi dışkıyı yumuşatır ve sindirimi ile atılımını kolaylaştırır. Özellikle sabahları aç karnına bir bardak ılık su bağırsakları uyararak çalışmasını düzenler ve dışkıyı yumuşatır. Su alımı kadar sıvı alımı da önemli bir faktördür. Çorba ve meyve suyu, süt gibi gıdaların tüketimi de önemli olmakla birlikte bu kategori altında tutamayacağımız sıvılar kafeinli içeceklerdir. Vücutta dehidrasyon sorununa yol açan kafein dışkıda kuruluk yaşanmasına yol açarak kabızlığa neden olurlar.
Bağırsak tembelliği nasıl geçer?
Bağırsak tembelliği (konstipasyon) genellikle yetersiz sıvı alımı, yetersiz lif alımı veya hareket azlığı nedeniyle ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Bu sorunu çözmek için aşağıdaki önerileri dikkate alabilirsiniz:
- Yetersiz sıvı alımını düzene sokun: Günde en az 8 bardak su içmeye çalışın. Ayrıca meyve suyu, çay ve diğer sıvıları da içmeyi unutmayın.
- Lifli yiyecekler tüketin: Lifli yiyecekler bağırsak hareketlerini düzenler ve konstipasyon sorununu çözer. Özellikle meyve, sebze, tam tahıllı gıdalar ve kuruyemişler lif açısından zengin seçeneklerdir.
- Daha fazla hareket edin: Daha fazla hareket etmek, konstipasyon sorununu çözmeye yardımcı olabilir. Özellikle yürüyüş, koşu, bisiklete binme gibi aktiviteler bağırsak hareketlerini düzenler ve konstipasyon sorununu azaltır. Ayrıca günlük hareket seviyenizi artırmak için evde basit egzersizler yapabilirsiniz, mesela otururken ayaklarınızı kaldırıp indirin veya basit yoga pozisyonlarını deneyin.
- Doğru şekilde tuvalete oturun: Tuvalete otururken dizlerinizi karnınıza doğru çekin ve bacaklarınızı yere paralel hale getirin. Bu pozisyon bağırsağın düzgün çalışmasını sağlar.
- Doktora danışın: Eğer konstipasyon sorunu devam ediyorsa veya ağrı, kanamalar veya diğer şikayetlerle beraberse doktora danışarak gerekli muayene ve testler yaptırın.
Aktif yaşam, aktif bağırsaklar
Aktif bir şekilde egzersiz yapmak tüm organ ve kasların çalışmasını düzenleyen ve vücudu daha dinç ve genç tutan bir durumdur. Özellikle karın kaslarının olduğu bölgeyi çalıştıracak şekilde ve esneme hareketleri ile vücudu çalıştırmak, günde 30 dakika kadar uygulanarak bağırsak tembelliği oluşma oranı düşürülebilir.
