Son günlerin en büyük gündemi Metaverse. En dikkat çeken durum ise Metaverse evreninde arsa alım satımı. Gerçek dünya da oldukça karlı bir yatırım aracı olarak görülen gayrimenkuller, Metaverse’te de karlı olabilir düşüncesi ile insanlar, Metaverse evreninden arsalar satın almakta. Hatta bu evrende İstanbul’dan da bazı arsalar satılmış durumda. Herkesin de merak ettiği soru ise şu: Metaverse dolandırıcılık mı yoksa iyi bir yatırım mı? Bu sorunun cevabını ise hemen göremeyebiliriz. Çünkü Metaverse sadece sanal evrende arsa almak ve bundan kar elde edip satmak değil. Metaverse evreninde her şeyi yapabiliyorsunuz. Çünkü oranın gerçek dünyadan hiçbir farkı bulunmuyor.
Metaverse nedir?
Metaverse’ü anlamak için öncelikle Metaverse kelimesinin anlamına bakmalıyız. “Meta” kelimesi yunancada ötesi ya da ilerisi anlamına geliyor. “Verse kelimesi ise ingilizcede evren anlamına gelen “Universe” kelimesinden oluşmuştur. Bu iki kelimenin birleşiminden meydana gelen “Metaverse” kelimesinin Türkçe karşılığı, “evrenötesi” anlamına geliyor. Adının karşılığından da anlayacağımız gibi Metaverse, birçok dünyanın hatta evrenin birleşiminden oluşmuş bir sanal alemdir. Bu evreni yapmak için hem gerçek dünyayı kopyalayıp Metaverse evrenine aktarabilir hem de kişiler kendi hayal güçlerindeki dünyayı buraya çizebilir. Bu konuda Metaverse, kişilere ya da sanatçılara herhangi bir kısıtlama yapmıyor.
Metaverse evreninde bulunmak için sanal gerçeklik ve arttırılmış gerçeklik teknolojileri kullanılıyor. Ancak bu teknolojiler hala tam kapasitede çalışamıyor ve en efektif bir şekilde sadece oyunlarda kullanabiliyoruz. Metaverse evrenine yatırım, sanal gerçeklik ve arttırılmış gerçeklik teknolojisinin gelişim hızı da artacaktır. İnsanlar, arttırılmış gerçeklik teknolojisi ile kendilerini Metaverse evrenine kolayca aktarabilecek ve burada gerçek dünyadaki gibi bir hayat sürebilecek. Bunun da en büyük sebebi, Metaverse evrenlerinin herhangi bir sınırı olamayacak. İnsanlar kendi 3 boyutlu avatarlarını hazırlayıp, bu evrene kolay bir şekilde giriş yapabilecek.
Metaverse aslında her zaman için gelişiyordu
Metaverse kalıcı ve çevrimiçi bir sanal evremdir. Kısacası Metaverse’te bulunabilmek için herhangi bir zaman aralığı bulunmuyor. Bu evren 7 gün 24 saat boyunca hep açık ve hep aktif. Ancak hala bu teknoloji çok başlarda ve gelişmeye açık bir evren. Bu evrenin ilk adımları da aslında çok öncelerden yapıldı. Bazıları online olurken bazıları da offline bir şekilde çalışıyordu. Offline sanal evrenlere örnek verebilecek olursak, aklımıza ilk gelen oyun Grand Theft Auto V oluyor. Tabii ki de bunu yaşayan bir evren olarak tanımlayamayız. Ancak 2013 yılından bu yana teknoloji çok fazla gelişti. Grand Theft Auto V, açık dünya dediğimiz ve karakterimizle istediğimiz her şeyi yapabildiğimiz bir oyun. İsterseniz oyunda kazandığınız paralar ile kendinize mülk alabilir ya da farklı kıyafetler alıp sokaklarda o şekilde dolaşabilirsiniz. Ancak bütün bu aktiviteler de oldukça sınırlı oluyor. Sonuçta o yıllarda teknolojimiz sadece bu kadarına yetiyordu.
Metaverse evrenleri diyemesek bile, sanal dünyaya ait birçok oyun var. Bu oyunların dünyasına girdiğinizde, sizi belli miktarlarda özgür kılıyor. Siz de bu kısıtlı özgürlük içerisinde istediğiniz her şeyi yapabiliyorsunuz. Bazı online oyunlarda pazar sistemi bile var. Bu sayede sanal dünyadaki karakteriniz ile başka bir kişinin sanal dünyadaki karakteri ile bir ticaret yapabiliyorsunuz. Bu tür sosyal mecralarda bile bir borsa ve belli bir ekonomi dönüyor. Metaverse dediğimiz kavram ise bu dünyaların kat ve kat daha özgür hali. Hatta Metaverse ile gerçek dünyanın arasındaki tek fark, birinin sanal bir dünya olması.
Metaverse evrenine en çok yatırım yapan kişi Mark Zuckerberg
Herkesin bildiği gibi Mark Zuckerberg, Facebook’un CEO’sudur. Ancak son zamanlarda Mark Zuckerberg, Metaverse evrenine yatırımlarını arttırdı. Hatta bu yatırımlar o kadar fazl oldu ki, CEO’su olduğu şirketin ismini Facebook INC’ten META INC’e çevirdi. Bu sayede teknoloji devlerinin u evrene neden bu kadar yatırım yaptığını görmüş oluyoruz. Çünkü Metaverse gelip geçici bir şey olmayacak. Her zaman aktif olan ve sürekli olarak birilerinin hatta milyonların bulunduğu bir sanal evren olacak.
NFT eserler çok değerleniyor
Açık arttırmalarda bile satılan NFT eserler, aslında hepimizin Metaverse dünyasına yavaşça geçiş yaptığımızı gösteriyor. Artık sanal eserler bile çok yüksek fiyat etiketlerine sahip olabiliyor. Kripto paralara bakacak olursak eğer birçok coin, Metaverse destekli olmaya başladı bile. Artık günümüzde her şey sanallaşmaya başladı. Bütün bu sanallaşan şeyleri de bir yere toplamanın vakti geliyor. metaverse bize bu konuda yardım edecek. Çünkü Metaverse, bütün sanal alemleri içerisinde toplayan bir toplu evren olarak karşımıza çıkıyor.
Sanal alemde bir çarşı
Barış Özcan’ın anlattığı bu iki arkadaş, internet üzerinde satılan bir NFT eseri 69 milyon dolara satın aldı. Bu iki arkadaşın açıklamalarına göre satın aldıkları bu NFT eseri de metaverse evreninde açacakları bir çarşıda sergileyecekler. İnsanlar da bu sergilere istedikleri gibi girebilecek ve bu eserleri inceleyebilecek. Hatta insanlar, isterlerse bu NFT eserleri satın da alabilecek. Bu iki arkadaşın yaptığı, bildiğiniz sanat galerisi. Ancak fiziki bir yapı yerine sanal alemde inşaa edilmiş bir yapı görüyoruz, fiziki eserler yerine yine sanatçıların yaptığı NFT eserleri görüyoruz. Bu eserler bir jpg ya da png dosyası olarak karşımıza çıkmakta. Hatta bu iki arkadaş, bu sanal alemde bulunan çarşı için New York’un ünlü mimarları ve iç mimarları ile çalışarak bu çarşıyı inşaa ediyorlar.
İzleyin:İnternetten sonra bu gelecek! METAVERSE
Sanal bir kamusal alan
Aslında Metaverse evrenini çok sığ olarak görüyoruz. Fakat Metaverse evreni bir oyun, alım satım yeri ya da dolaşılacak bir yer değil. Bu saydıklarımızın hepsi Metaverse evreninde mevcut. Ancak Metaverse’te başka bir yaşam, başka bir hayat olacak. İnsanlar buralarda çalışabilecek ve kazanç elde edebilecek. Hatta bu evren o kadar gelişecek ki, Metaverse evrenindeki sokakları bile temizleyen insanlar olabilecek. Metaverse her türlü işin yapılabileceği bir evren olacak. Bu yüzden de oranın kendine ait başka bir para birimi ve başka bir siyaseti olabilir.
İnsanlar artık her şeyi sanal bir şekilde yapıyorlar. 7’den 70’e herkes bir şekilde sanal aleme bağlı. Artık bankaya gitmek yerine mobil bankacılık kullanıyoruz. Kitaplarımızı pdf dokümanlarından okuyoruz. Sanal alemde yapamadığımız sadece insanı ihtiyaçlar kaldı. Yemek yemek, nefes almak gibi. Fakat insanı insan yapan her eylemi, Metaverse evreninde yapabileceğiz. Bu eylemlere sokakta yürüyüş yapmak bile dahil.
Metaverse evrenlerinde arsa satın almak
Son günlerde Metaverse evreninden gayrimenkul alan ya da arasa satın alan insanların sayısı artmakta. Hatta İstanbul’un bile çoğu yeri, Metaverse evreninde satılmış durumda. Bu sektörün bu kadar hızlı bir şekilde ilerlemesi, insaların ilgisini çekiyor. Fakat bazı insanlar bunun bir dolandırıcılık olduğunu düşünmekte. Bu yüzden de akıllarda şu soru çıkıyor: Metaverse dolandırıcılık mı yatırım mı? Bu sorunun cevabı ise kesinlikle hayır. Çünkü Metaverse evreninden bir arsa satın almak, o evrende sizin de var olmanızı sağlayabilir.
Metaverse evrenin gelişimi ve ilerlemesi hakkındaki yorumlar ile birlikte, Metaverse’te yapılabilecek arsa alım satımları ile ilgili konuşan Teknoloji Editörü Hakkı Alkan, “Son zamanların en popüler konularından birisi olan Metaverse’de arsa alıp satma. İstanbul’da belli bölgelerin arsa olarak dijital ortam üzerinden satılması gibi konular var. Herkes merak ediyor. Acaba ‘kripto para gibi mi, erkenden girersek köşeyi döner miyiz’ gibi bir beklenti var. Yalnız arka tarafta sistem aynı şekilde çalışmıyor. Yani kripto paralardaki gibi ‘erkenden alalım, daha sonra epey bir para kazanacağız’ durumu olmayabilir. Hatta olmama ihtimali çok yüksek” ifadelerini kullandı. Metaverse evreninin gelecekte çok daha gelişeceğine dikkat çeken Hakkı Alkan, buranın bir yatırım aracı olarak görülmemesi gerektiğini vurgulayarak, “Bir sanal evrenden bahsediyoruz. Buradaki sanal evrene girebilmek için şu an da farklı yapıdaki gözlükleri kullanmamız gerekiyor. Bunlar gerçekten ergonomik değil. Ama bunlar böyle olacak da değil. Tabii ki teknoloji değişiyor. Yeni teknolojiler geliyor ve çok daha küçük cihazlar ile biz bu evrene giriş yapmış olacağız. Bu sefer daha farklı bir boyut karşımıza çıkacak. Milyarlarca insanın hesap açtığı, içine girdiği bir ortamda acaba ne olacak? Buradaki arsalar acaba değerlenecek mi? Kafalarda birçok soru işareti var. Ama tekrar hatırlatıyorum, şu an da kesinlikle buraya ciddi bir bütçe ile girmenizi tavsiye etmiyorum. Yani bu bir yatırım tavsiyesi değildir. Belki deneme amaçlı bir şeyler yapabilirsiniz. Ama kesinlikle yatırım aracı olarak kullanmamanız gerektiğini hatırlatmış olayım” şeklinde yorumlarda bulunmuştu.
İlginç Travis Scott konseri
Günümüzün en popüler oyunlarından olan Fortnite, ilginç bir konserle gündeme gelmişti. Fortnite oyununun içerisinde bir Travis Scott konseri. Bu konser, Fortnite’ın açıkladığı rakamlara göre 12,3 milyon kişi tarafından izlendi. Bu konser bile Metaverse evrenine ne kadar yaklaştığımızı gösteriyor. Sanal gerçeklik teknolojisi biraz daha ilerlediğinde, bu tarz konserleri çok daha fazla göreceğiz. Hatta sanal gerçeklik gözlüklerimizle bu tarz konserlere katılacağız ve bizzat bu konseri iliklerimize kadar yaşayabileceğiz. Hatta konserler sırasında videolar çekebileceğiz ve arkadaşlarımızla öz çekimler gerçekleştirebileceğiz. Tabii ki Metaverse evrenine yatırımın mantıklı olup olmadığını, ilerleyen yıllarda göreceğiz. Fakat yapılan atılımlar ve gerçekleşen yatırımlar, Metaverse evrenin ileriki yıllarda bütün dünyamızın yerini alabileceği yönünde.
Bu alemi en yakından anlatan film Başlat: Ready Player One
Başlat: Ready Player One filmi, bir sanal alemde geçen ve her şeyi yapabileceğiniz bir dünyada geçiyor. Bu sanal alem, gerçek dünya ile sanal dünyanın arasındaki olayları anlatıyor. 30 Mart 2018 yılında vizyona giren bu film, Steven Spielberg’ın yönetmenliğinde çekilmiştir. Uyarlama olan bu film, 1972 yılında doğmuş olan Yazar Ernest Cline’ın Ready Player One romanından uyarlanmıştır.
Ailesini küçük yaşta kaybeden Wade Watts, gerçek dünyanın sıkıntılarından kaçmak için zamanını The Oasis adlı bir oyun evreninde geçirir. Oyunun milyoner kurucusu oyun evreninin içine bir anahtar saklamıştır ve öldüğünde tüm servetini ve oyunun kontrolünü bu anahtarı bulana vadetmektedir. Wade de bu macera dolu hazine avının peşine düşmüştür. Bir süre sonra her şey bir oyun olmaktan çıkıp acımasız bir rekabete dönüşür. Zira şirket hissedarları ve paragöz oyuncular hazineye herkesten önce ulaşabilmek için diğer yarışmacıları saf dışı bırakmak için her şeyi yapmaya hazırdır.
Yığın adı verilen üst üste dizili karavanlar her ne kadar hurda bir görüntü sergilese bile, drone teslimatlarını alan ve özel vizörlü VR gözlükleri ile düşledikleri hayatları yaşayan insanlar, bu durumdan rahatsız görünmez. Hatta The Oasis için özel olarak hazırlanmış olan kıyafetler bile mevcut. Filmde bu kıyafeti giyen kişiler, oyunda ne hissedecekse aynı hissi gerçek bedenlerinde yaşıyor. Kısacası oyunda biri sizi dürtüyorsa siz bu hissi gerçek dünyada da hissediyorsunuz.
The Oasis, insanların gerçek dünya sorunlarından kaçıp sosyalleşme imkanı sunmaktadır. Wade’te bu dünyada “Parzival” adı ile bilinmektedir. Wade’in Oasis evreninde tanıdığı insanlar ise gerçek hayatta yine onun sorunlarına koşacak ve kendisine yardım edecektir.
Bu filmde her ne kadar sanal gerçeklik konuları geçse de 80’lere göndermeler mevcut. DC çizgi roman karakterlerinden Clark Kent, Geleceğe Dönüş filminin ünlü arabası DeLorean ve bunun gibi birçok 80’ler göndermesini bu filmi izlediğinizde göreceksiniz.
Başlat: Ready Player One oyuncu kadrosu
- Tye Sheridan
- Olivia Cooke
- Ben Mendelsohn
- T.J. Miller
- Simon Pegg
- Mark Rylance
Başlat: Ready Player One fragmanı (Türkçe Altyazı)
