Ülkemizde oldukça büyük rezervlere sahip olan madenlerden biri bordur. Dünyadaki rezervlerin yüzde 70’lik kısmının Türkiye toprakları içerisinde bulunduğu iddia ediliyor. Birçok farklı teknolojide kullanılabilen Bor madeni, oldukça da değerlidir. Ülkemizde bor madeni ise en çok borcam yapmak için ve gübre sanayiisinde kullanılmaktadır. Seramikte de kullanılabilen bor madeni, aynı zamanda teknolojide yeni çağların atılmasını sağlayacak. Bu yazımızda sizlere, bor madeni ile ilgili yapılacak olan atılımları anlatacağız.
Bor madeni nedir?
Kimyasal sembolü “B” olan borun atom numarası ise 5’tir. Kimyasal bir element olan bor, yarı metal olarak bilinmektedir. Güneş sisteminde ve dünyada az miktarlarda bulunmaktadır. Ancak doğada rastlanılan borat minerallerinin suda çözülmesi ile birlikte belli yerlerde çok fazla bor görülebiliyor.
Birçok farklı yerde bordan yardım alınabilir. Özellikle cam ve savunma sanayiisinde kullanılan bor, birçok farklı zırhlı yelek ve tank zırhlarında kullanılmaktadır. Mohs sertil skalsında 9,5 puan almış olan bor, elmastan sonra bilinen en sert malzemelerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Borun sayısız denecek kadar kullanım alanı bulunmaktadır. Bor mineralleri sayesinde borik asit ve boraks elde edilebiliyor. Nükleer alanda, savunma sanayisinde, jet ve roket yakıtı, sabun, deterjan, lehim, fotoğrafçılık, tekstil boyaları, cam elyafı ve kağıt sanayisinde bor kullanılabilmektedir.
Elementel bor doğada bulunmamaktadır. Endüstride yüksek saflıkta bor çok zor koşullar altında elde edilebilir. Çünkü bor, karbon ve başka elementlerle bileşikler oluşturabilmektedir. Borun çeşitli allotropları vardır. Amorf bor koyu kahverengi bir toz olarak karşımıza çıkmaktadır. Kristal bor ise siyah, son derece sert (Mohs sertlik skalasına göre 9,5 puan) ve oda sıcaklığında düşük iletkendir.
Bor için önemli atılımlar atılacak
Ülkemizin gözdesi olacak olan TOGG ile bor madenin de bağlantısı bulunuyor. Bor madenin artığı olarak lityum elde edilebiliyor. Bu lityum maddelerinin iyonları ile de TOGG’a güç verecek olan bataryalar üretebiliniyor. Ancak TOGG’un pil hücrelerini üreten anlaşmalı olunan şirket ile bir anlaşma yapılması bekleniyor. Bu anlaşmanın yapılması ahilinde ise hem temiz enerji ile TOGG’a güç verilecek hem de Türkiye ekonomisini kalkındıracak yeni bir pil teknolojisi üretilmiş olacak.
Bor madeni işlendiği zaman bor atığı olarak karşımıza lityum çıkıyor. Bu lityumlar ise TOGG otomobillere lityum piller olarak geri dönecek. Bu sayede hem borun faydalarından hem de bor atığı olan lityumdan yararlanabileceğiz. Ancak TOGG’un pil hücrelerini üreten firma ile gerekli anlaşmaların sağlanması gerekiyor. Bu sayede Türkiye, dünyaya bor atığından yapılmış olan lityum pilleri ihraç edebilecek. Bu durum da Türkiye ekonomisi için oldukça değerli olacak. İleriki yıllarda hem TOGG sayesinde hem de TOGG’un kullanacağı pil teknolojisi sayesinde Türkiye ekonomisine yüksek miktarlarda döviz sokulabilecek. Ayrıca bu şekilde üretilen elektrikli otomobil bataryaların üretim süreci, doğaya en az zarar veren batarya üretim sürecidir. Bu yüzden de çevreci bir şekilde üretilen bu pillere sahip otomobiller, doğayı hiçbir şekilde kirletmiyor.
