Beslenme zincirinin en önemli halkalarından biri unlu mamuller. 10 binlerce yıldır insan hayatında olan ve nesilden nesle yapımı aktarılan maya ile ekmek, poğaça, simit gibi hamur işi gıdaların tüketimi hayatımızda kilit bir noktaya sahip. İyi kabaran bir hamur elde etmek için, hazırladığınız gıdaya tat katmak için ve ekmek üretebilmek için olmazsa olmaz maya doğru şekilde saklanmadığı zamanlarda ise bozulmaya uğruyor. Peki maya nasıl saklanır?
Maya nedir, nasıl hazırlanır?
Maya tek hücreli alemi içerisinde sınıflandırılan mikroorganizmadır. İnsan hayatında yeri çok büyük bir alanı kaplayan mayaların yararlı türlerini ekmek gibi hamur işleri ya da fermente alkollü içecekleri ve boza gibi yine fermente alkolsüz içecekleri üretmek için yararlı mayalar sınıfında sayarak kullanabiliriz. Bir ürün doğru işlemlerle kendi kendine maya bağlayabileceği gibi yaş maya, kuru maya ve ekşi maya gibi hazırlanarak farklı gıdalar üretilmekte de kullanılabilir. Evde maya hazırlamak da oldukça basit olduğun gibi hem gıdalarına kendi tadınızı katmış hem de sağlıklı bir maya kullanmış olabilirsiniz. Evde maya hazırlarken dikkat etmeniz gereken püf noktalar ve maya hazırlama yöntemleri ise şunlar:
Hazırlanışı
- Evde maya hazırlamak için un ve su kullanmanız yeterli olacaktır. Mayanızın ekşi maya olmasını istiyorsanız üzüm kabuğu ya da nohut da ekleyebilirsiniz.
- 1 su bardağı su ve 1 su bardağı unu bir kavanoz içerisine koyun. Ekşi olması için nohut ya da üzüm kabuğunu küçük parçalar halinde doğrayarak ilave edin.
- Kuru ve temiz bir bez ile kavanozu iyice sararak sıcak ortamda 1 gün bekletin.
- Fermantasyon işlemi için genellikle 1 gün yeterli olacaktır anca bu işlem daha uzun da sürebilir. Eğer 1 gün sonunda mayanızda kabarcıklar oluşmaya başlamamış ise 1-2 gün kadar daha bekletebilirsiniz.
- Karışımın üzerinde minik baloncuklar oluşmaya başladığında mayanızın yaşadığını anlayabilirsiniz.
- Dilimlediğiniz ekşilik verecek maddeleri tahta kaşık yardımı ile çıkarın ve mayanızın yarısını kullanılmak üzere başka bir kaba koyun. Ardından kalan mayanın içerisine su ve un ekleyerek besleyin.
- Mayanızı suyun içerisine koyduğunuzda yüzmesi hazır olduğunu gösterir. Eğer dibe çöküyorsa mayanız henüz kullanıma hazır değildir.
Püf noktaları
- Daha lezzetli ve sağlıklı olması için maya üretirken çavdar ya da tam buğday unu kullanabilirsiniz.
- Mayayı ilk kez kuracağınız için ılık su kullanmakta fayda var. 30-35 derece arası bir sıcaklıkta su iş görecektir.
- Isı iletkenliği olmayan materyaller kullanın. Ahşap ya da plastik materyaller mayanın anlık ısı değişimine uğramasını önleyecektir.
- Musluk suyu kullanmayın. Klor hazırladığınız mayaya zarar verebilir.
- İlk 48 saatin sonunda mayanızın oluşmaya başladığını görebilirsiniz.
- Mayanızı beslerken tam buğday unu kullanmak beslenmesi açısından daha yararlı olacaktır.
- Mayanızı buzdolabında tutuyorsanız, beslemeden 1 saat önce çıkarıp oda sıcaklığında bekletin ve besledikten 1 saat sonra tekrar dolaba yerleştirin.
Maya nasıl saklanır?
Özellikle evde hazırlanan mayaları saklamak için en önemli unsur soğuk ve serin ortamlardır. Yaş ve ekşi mayaları kullanmadığınız sürece buzdolabında, soğuk kilerde ya da yine serin ve güneş görmeyen bir odada muhafaza etmeniz gerekir. Mayanızı cam kavanozlarda saklamayı tercih edin ve karıştıracağınız ya da bir kısmını kullanacağınız zamanlarda metal yerine tahta ya da plastik kaşık yardımı ile mayayı ayırın. Maya saklarken kullanabileceğiniz bir başka taktik de kağıt bir kabın içerisine sararak soğuk bir alana yerleştirmek olabilir. Maya ısı değişimlerinden anlık olarak etkilenmemeli. Ve aynı zamanda hava ile teması konusunda dikkatli olunmalı çünkü maya hava ile temas ettiği anda deformasyon işlemi başlar. Yapı bozukluğu yaşayan mayanın bozulması ve küflenmesi tamamına hızlıca yayılır. Maya saklarken kullandığınız kabın hava almadığından emin olun.
