Kiralık ev tutacak vatandaşların merak ettiği konulardan biri de evi tutarken vermiş oldukları depozitonun detayları. Depozito, kiraya çıkarken verilen ve daha sonra kiracının evden çıkamsı durumunda ev sahibinin kiracıya geri verdiği ücrettir. Ancak depozitonun geri verilmesinde veya depozitonun ne kadarının geri verileceği konusunda bazı şartlar ve kurallar bulunmaktadır. Hangi durumlarda depozito geri ödenmez? Kira sözleşmesi sona ermeden çıkan kiracıya depozito geri ödenir mi? Gibi soruların cevabını bu yazımızda bulabilirsiniz.
Depozito (Güvence bedeli) nedir?
Depozito, kira sözleşmesi süresince kiracının kiralanana verdiği zararları, kiralananın aidatı, abonelikleri (elektrik, su, doğalgaz faturası borcu) vs. hususlar kapsamındaki yapması gerekenleri yerine getirmemesi ihtimaline karşılık kiracının ev sahibine gösterdiği bir teminat çeşididir. Kira sözleşmesi yapılırken verilecek olan depozito miktarının belirlenmesinde ve kiracının evden çıkamsı gibi durumlarda depozitonun geri ödenmesindeki yaşanan sorunlar, sıkça görülmektedir.
Konut ve işyeri kiralarında depozito verilmesi hakkında usul ve esaslar Türk Borçlar Kanununun 342. maddesinde “Kiracının güvence vermesi” başlığı altında toplanmıştır. Buna göre kiracının kira ilişkisinde daha zayıf taraf olduğu görüşüyle hükümler, kiracı lehine düzenlenmiştir.
Kira sözleşmelerinde depozito belirlenmesi zorunlu mudur?
Yapılan kira sözleşmeleri, ev sahibinin kendini güvence alamsı ile alakalıdır. Eğer kiracı eve herhangi bir zarar verirse, bu zarar depozito miktarından karşılanır ve geriye herhangi bir meblağ kalırsa, ev sahibi kalan depozito miktarını kiracıya geri iade eder. Ancak depozito sadece kiracını evden çıkması ile iade edilebilir. Fakat ev sahibi ile kiracı anlaşırsa, kira sözleşmelerinde herhangi bir depozito miktarı göstermeyebilir. uygulanan kanunlar arasında depozito verilmesi zorunluluğu diye herhangi bir madde bulunmuyor.
Yapılan kira sözleşmelerinde depozito miktarının bir üst sınırı var mı?
En çok merak edilen konu ise depozito miktarının bir üst sınırı olup olmadığı. Kiracı daha zayıf bir taraf olarak belirlendiği için, ev sahibi en fazla 3 aylık kira bedeli kadar bir depozito miktarı isteyebilir. Bu miktarının üstünü aşamaz ve 3 aylık kira bedelinin üstünde bir depozito istenirse, kiracı bu miktarı ödemek zorunda değildir.
Depozito iadesinin şartları nelerdir?
Kiracı, depozitonun iade edilmesini talep edebilmesi için öncelikle kira sözleşmesinin yasal olarak sonlanmasını beklemelidir. Bununla beraber de kiracının herhangi bir aidat, abonelik gibi bir borcunun olmaması gerekiyor. Eğer kiracıdan kaynaklı bir borç veya hasar bulunuyorsa, ev sahibi depozitoyu geri ödemeyebilir. Bu yüzden de kiracı herhangi bir geri ödeme talep edemez. Ancak olağan yıpranmalar nedeni ile ev sahibi, kiracının depozitosunu geri vermemezlik yapamaz. Çünkü olağan eskimeler ve yıpranmalar, kiracının elinde olan bir şey olmadığı için kiracı depozitoyu tam hali ile alabilir.
Kira sözleşmesi sona ermeden çıkan kiracıya depozito geri ödenir mi?
Kiracının depozitonun iadesini talep edebilmesi için öncelikle kira sözleşmesinin usulüne uygun bir şekilde sona ermesi gerekiyor. Kira sözleşmesi sona erdikten sonra ise kiraya veren ile beraber kiralananı kontrol etmeleri, herhangi bir zarar olup olmadığının incelenmesi ve kiralananın anahtarının teslim edilmesi gerekir. Daha sonra iki tarafın belgeleri imzalaması ile depozito, ev sahibi tarafından kiracıya geri ödenir. Ancak kira sözleşmesi bitmeden kiracı evden çıkarsa, ev sahibi depozitoyu geri ödemeyebilir. Çünkü yapılan sözleşme ile birlikte bir söz verilmiş olup, kiracı bu sözü tutmamaktadır ve sözleşme şartlarına uymamaktadır.
Ev sahibi depozitodan kesinti yapabilir mi?
Ev sahibi kiracıdan tekrar teslim aldığı evde olağan yıpranma ve eskimeyi aşacak bir hasar gördüğünde, depozitodan kesinti yapabilmektedir. hasarların tamir edilmesinin ardından fatura tutarı ne kadar ise ev sahibi, fatura tutarı kadar depozitondan kesinti yapabilir. Ancak ev sahibi herhangi bir durum olmadan asla depozitodan kesinti yapamayacaktır.