Tarım sektöründe verimli hasat elde etmek için gübreleme gerekli bir işlemdir. Gübrelenmemiş topraktan alınan verim daha düşük olacak, yeteri kadar beslenemeyen ekin hem daha az miktarda hem daha az verimde toplanacaktır. ancak 2022 yılı içerisinde gelen zamlar sonrasında çiftçi gübre almakta zorlanmaya başladı. Bu da tarım sektörüne ciddi bir tehlike arz ediyor. Çiftçi için koşullar zorlaşmaya devam ederken, gübre fiyatlarına ise yeni zamlar işleniyor.
Gübre fiyatları tarımı etkilemeye devam ediyor
Döviz kurlarındaki artışlar devam ederken, hem ithalat kalemi olan ürünler hem de ithal ürünler olan enerji kaynaklarına gelen zamların etkisi ile tarım sektöründe kullanılan birçok ürüne de zam gelmiş oldu. Tarlaları işlemek için kullanılan araçlarda yakılacak yakıtlara ve tarlaları besleyen gübrelere gelen maliyetler tarımda giderlerin artmasına yol açarken, artan giderler karşısında çiftçiler düşünceli bir hal almaya başladı. Son aylarda artan gübre fiyatlarına herhangi bir düzenleme gelmez ise tarımda her geçen gün durum daha kötüye gidecek.
Gübre fiyatları Haziran 2022
Gübre fiyatlarına gelen zamlar sonrasında çiftçiler ekinlerini besleyememeye başladı ve bu durum da daha verimsiz bir hasat dönemi oluşmasına neden oluyor. Üretim miktarında azalmaya neden olan işleme ve besleme maliyetlerinde yaşanan artışlar nedeni ile yerli tarım konusunda ciddi endişelere sahip olan çiftçiler tarımda düzenlemeler getirilmesi gerektiğini savunurken, gübre fiyatları bir kez daha zamlandı. Ülke çapında satılan DAP gübre ortalama olarak 1 ton başına 15 bin 500 Türk Lirası seviyesinden satılmaya başlandı. Bu zam üre gübresi için de uygulandı ve 1 ton üre gübresi 13 bin Türk Lirası değerinden işlem görmeye başladı. Gübre çeşitlerine göre uygulana zamlar ile güncel gübre fiyatları şu şekilde karşımıza çıkıyor:
- Can gübre 1 ton: 6 bin 750 Türk Lirası
- Amonyum Sülfat 1 ton: 7 bin Türk Lirası
- Üre gübresi 1 ton: 13 bin Türk Lirası
- DAP gübre 1 ton: 15 bin 500 Türk Lirası
- 20.20.0 gübre 1 ton: 10 bin 500 Türk Lirası
- 15.15.5 gübre 1 ton: 11 bin Türk Lirası
- Can gübre 6 bin 850 Türk Lirası
Gübre fiyatlarında artışların sebebi ne?
Gübre fiyatlarında artışlar döviz kurlarına ve global enflasyona bağlı olarak gerçekleşiyor. Gübre üretimi için kullanılan enerji kaynakları ve ithal gübre alımlarında etkili olan döviz türlerinin değer kazanması ve enflasyonun artması gibi sebepler hem ithal edilen enerji kaynakları ile üretilen gübrelerin hem de ithal gübre fiyatlarının artmasına sebep oluyor. Aynı zamanda tarımı etkileyen bir başka durum ise tarla sürmek için kullanılan araçlarda yakılan mazota gelen zamlar. Mazotun zamlanması geniş çaplı tarlalarda kullanılan ve hem hasat hem ekim sürecinde etkili ve hızlı bir yol izlenmesini sağlayan araçların kullanım maliyetini arttırıyor.
Gübre fiyatları düşer mi?
Gübre fiyatlarının düşmesi için enerji kaynaklarına gelen zamların durması ve enerji için kullanılan kaynakların daha ucuza temin edilebilmesi gerekiyor. Bu tarz enerji kaynaklarına gelen zamlar ise bir süre daha devam edecek gibi görünmekte. Herhangi bir indirimin uygulanmaması çiftçinin gübreyi yüksek fiyatlardan almaya devam edeceğinin sinyalini veriyor. Ancak döviz kurlarında aşağı yönlü bir hareketlenme olması durumunda bu enerji kaynaklarına ödenen maiyetlerin de düşmesini sağlar ve bu durumda gübre fiyatları da aynı şekilde aşağı yönlü bir politika izler. İlerleyen süreçte belirlenecek olan bu artış ya da azalışlar için güncel bir bilgi şu anda belirlenmiş değil.
