Karadeniz bölgesinde yoğun olarak üretimi gerçekleştirilen ve daha sonra fabrikalara satılan çaylar, fabrikalarda gördükleri işlemlerin ardından paketlenerek tüm Türkiye’ye dağıtılıyor. Bu şekilde ülkemizin her aynına ulaştırılan çaylar keyifle içilmeye başlanıyor. İçmesi keyifli olsa da, 2022 yılında gelen üretim maliyetlerinde yaşanan zamlar ile ay üreticileri de artık zor durumda kalmaya başladı. Hem hasat zamanı işçilere ödenen ücretler hem de toptan alım yapan fabrika ve firmalardan açıklanan alım fiyatları sonrası üretici bir yandan masraflarını karşılamak bir yandan da mağdur olmamak adına uğraşıyor.
2022 yılı ay toplama ve çay alım fiyatları ne kadar olacak?
Çay hasat zamanının tam ortasına gelmişken, her yıl olduğu gibi devlete bağlı kurum olan ÇAYKUR çay alım fiyatları açıklandı. Üreticilerin yüzünü güldürmek adına açıklanan fiyatlar ise bu yıl içerisinde üretim maliyetlerine gelen zamlar sonrasında yüz güldürmeye pek de yaklaşamadı.
Gübre ve ilaç gibi tarım destekleyici maliyetlere gelen zamlar sonrasında açıklanan çay alım fiyatlarının 1 ton gübre fiyatlarının gerisinde kalması sonucunda çay üreticileri özel sektör ve devlete satış yapmak arasında gidip gelmeye başladı. Açıklanan çay alım fiyatlarında bu yıl devlet kurumu olan ÇAYKUR çay alım fiyatı ton başına 7 bin Türk Lirası oldu. Gübrenin 1 tonu ise ortalama olarak 9 bin Türk Lirası. Bu durum ise üreticiyi özel sektöre itiyor.
Çay toplama fiyatı satışlar ile zor karşılanıyor
Karadeniz bölgesi içerisinde yetiştiriciliği gerçekleştirilen çay için günlük üret ile çay toplayacak bireyler tarla sahipleri tarafından işe alınıyor. bireyler çay topladıkları gün başına ücret alıyorlar ve her yıl bu ücret de çay alım fiyatlarının açıklanması ile birlikte değişim gösteriyor. 2022 yılında çay toplamak üzere günlük ücret ile çalışacak bireylere ödenen ortalama ücret 500 Türk Lirası olarak belirlendi. Bu ücretin bir işçi için belirlendiğini hesaba katarak ve üzerine üretim maliyetleri eklenerek hesaplandığında ise çay üreticilerinin masraflarını zor karşılayabildikleri ortaya konuluyor.
Gübre zammı çay üreticisini de etkiledi
2022 yılı içerisinde tarım sektörünün karşılaştığı e büyük zorluk gübre ve ilaç gibi tarım destekleyici ürünlere gelen zamlar. Bunun yanında makinelerin kullanıldığı tarım sektöründe sulama ve mazotlu araçların da kullanılması maliyetlerin daha da yükselmesine yol açıyor. Yükselen maliyetler karşısında çay alım fiyatlarının daha yüksek seviyelerde olmasını bekleyen çiftçiler ise en çok gübre fiyatlarından mustarip. Üretimini yaptıkları çayları satmaları karşılığında 1 ton çay satışı ile 1 ton gübre alamadıklarını dile getiren çiftçiler, tarımda bir düzenleme getirilmesi gerektiğini savunuyor.
Çay üretimi özel sektörün insafına mı kalacak?
Çay üreticileri tarafından tepki ile karşılanan çay alım fiyatlarının ÇAYKUR tarafından açıklanması sonucunda çay üreticileri gözlerini özel sektöre çevirdi. Özel sektörde ise durum çok da farklı değil. Üreticiden çok ucuz fiyatlara alınan çayların işlendikten sonra yüksek fiyatlar ile tüketiciye ulaştırılması çay üreticileri tarafından büyük tepkiye neden oluyor. Borçlar ile üretim yapmak zorunda kaldıklarını aktaran çay üreticileri, ne özel sektörde ne de ÇAYKUR firmasında kendi açıklarını kapatabilecekleri fiyat bulamadıklarını dile getiriyor.
