Çoğumuz çörek otunu poğaça ve böreklerin üzerine serpilen siyah süs baharatı olarak biliyor ve faydalarının bununla sınırlı olduğunu düşünüyoruz. Oysaki çörek otu doğada saklı kalmış mucizelerden biridir ve bazı şanslı topraklarda yetişebilmektedir.
Çörek otu, tarih boyunca tıbbın en çok aranan bitkilerinden biri olmuştur. Pek çok sağlık sıkıntısına iyi gelen bu mucize bitki hala yaygın olarak kullanılmaktadır. Hatta en çok bilimsel araştırma yapılan bitkilerden biridir. Çörek otunun tohumundan ve aynu zamanda yağından faydalanılabilir. Kral Tutankamon’un mezarında bile çörek otu bulunmuştur. Kleopatra tarafından güzellik için ve Hipokrat tarafından karaciğer hastalıkları için kullanıldığı tarihi kaynaklarda yer almaktadır. Bolca içerdiği ‘timokinon’ maddesi antikanserojenik etkileri ile bilinmektedir. Çörek otunun iyi geldiği sağlık sıkıntıları arasında kolesterol, diyabet, sedef ve egzama, Alzheimer, alerjiler, sindirim sistemi sorunları bulunmaktadır.
Çörek otunun tohumu ve yağı, çeşitli sağlık sorunlarına karşı etkilidir. Tohumları siyahtır ve susama benzer. Tıp dilinde Nigella sativa olarak da bilinen çörek otu, tarih boyunca yaygın olarak tercih edilmiştir. Eski Mısır, Yunan ve hatta İslam literatüründe çörek otunun mucizelerine dair pek çok bilgi vardır.
Çörek otunun tohumunun ve yağının vücuda neden bu kadar yararlı olduğunun anahtarı üç ana doğal olan kimyasaldan kaynaklıdır. Bunlar; timokinon (TQ), timol ve timohidrokinon (THQ)’dür. Çörek otunun tohumunda yağlar, karbonhidrat, albümin ve bir kısmı daha henüz tanılanmamış yüzden çok besin maddesi bulunur.
Çok değerli maddeler olan doymamış yağ asitleri de içerisinde mevcuttur. Bunlar, Linolenasidi, Alfo linolenasidi, İç yağı ve benzeri yağladır. Eterli yağlar olarak Kofur, Nigellon, Alfa- pinen içermektedir. Ayrıca az miktarlarda B1, B2, B6, Folasidi Niacin, Demir, Kalsiyum, Magnezyum, Çinko, Selenyum ve amino asitler yer almaktadır.
Araştırmalar, çörek otunun yağında da bulunan tiyokinonun anti-tümör etkilerinin, kolon kanseri, prostat kanseri, pankreatik ve akciğer kanserinde etkili olduğunu söylemektedir. Tiyokinon ve kemoterapi ilaçları birlikte kullanıldığında tiyokinon, ilaçların toksisitesini azaltmaktadır.
Alerji tedavisinde çörek otu
Pek çok araştırma, alerjik rinit tedavisinde çörek otunun faydalı olduğunu göstermektedir. Çörek otuyla ilgili bir çalışma onun en sık görülen burun alerjisi semptomlarını hafiflettiğini göstermiştir. Tıkanıklık, burun akması, hapşırma ve burun kanallarının şişmesi gibi alerjik reaksiyonlara iyi gelmektedir. Ayrıca E vitamini, β-karoten ve biyotin ile birlikte ağız yoluyla günlük tüketildiğinde alerji semptomlarını azaltır.
Çörek otunun Alzheimer hastalığına faydaları
Bilimsel araştırmalar, çörek otunun Alzheimer hastalığının tedavisi için umut verici olduğunu göstermektedir. Journal of Ethnopharmacology dergisinde yayınlanan bir araştırmada, çörek otunun bellek, dikkat ve konsantrasyonu arttırdığı tespit edilmiştir.
Ağız yoluyla çörek otunun ekstresinin alınması, akciğer fonksiyonunu iyileştirir ve astımlı hastalarda hışıltılı solunum ve öksürük ataklarını azaltır. Bronşite iyi gelir. Ayrıca ifrazatı boşaltır ve solunum borusunu genişletir. Günde 2 gram öğütülmüş çörek otu 12 hafta süresince kullanılmalıdır. Ekstresinin epilepsi nöbetini azalttığına dair bilgiler mevcuttur ancak bu alanda henüz bilimsel kanıt yoktur.
Çörek otunu, 12 haftaya kadar günde 0.5-2 gram öğütülmüş şekilde kullanmak ya da günde iki kez ekstresini almak, hipertansiyon sorunu olan kişilerde kan basıncı kontrolüne önemli katkılar sağlamaktadır. Ancak kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışın.
Günde iki kez alınan tam ezilmiş 1 gr. çörek otunun, yüksek kolesterolü olan kişilerde kötü kolesterol ve kan yağları düzeyini azalttığına dair çalışmalar mevcuttur.
İşte böyle sayısısız faydası olan çörek otu kimi zaman beslenme sistemimizin dışında kalır. Oysa mutfağınızın bir köşesinde her daim bulundurabilirsiniz.
