Kan basıncının vücut sağlığını sürdürmek için önemli olan mekanizmaların en başında gelmektedir. Vücut dokularında meydana gelen hücrelerin yaşamlarını devam ettirmeleri için besinler ile birlikte alınan gıdalar ile solunumla birlikte alınan oksijene ihtiyaç duymaktadırlar.
Vücuda alınan her besin ve oksijen, kan aracılığıyla hücrelere taşınmaktadır. Bu taşıma işlemi ile kalbin atmasıyla gerçekleşen kan akışı yoluyla sağlanmaktadır. Tansiyon ya da diğer adı ile kan basıncı, kanın dokulara taşınmasında damar çeperlerine uyguladığı basınca verilen isim olmaktadır.
Kan Basıncı: Kalp, kanı vücuda pompalarken kanın damar içinde yaptığı basınçtır.
Kalbin kanı vücuda gönderirken kullandığı güce büyük yani sistolik tansiyon, kan akımının bitiminden sonra damarda oluşan durgun basınca ise küçük yani diyastolik tansiyon denilmektedir. Belirli sağlık sorunlarıyla birlikte bu tansiyon değerleri normalden az veya fazla düzeylerde getirebilmektedir.
Tansiyon
Küçük Tansiyon Neden Yükselir?
Küçük tansiyonun 90 mmHg ya da daha yüksek olmasıyla meydana gelen tansiyon yükselmesidir. Yapılan araştırmalar küçük tansiyonu yüksek olan kişilerin birçoğunda tansiyonun yükselme nedenlerinden birini hastalık ya da bir nedene bağlanmamıştır. Kısacası küçük tansiyonun yükselmesinde herhangi bir hastalığın etkisi olmamaktadır.
Bu yükselen küçük tansiyona, bazen tiroit problemleri bazen de uyku apnesi sendromu ve böbrek rahatsızlıkları neden olabilmektedir. Bunlar yanında fazla miktarda alkol tüketimi, aşırı tuzlu ve hamur işi tüketimi, ağızdan alınan antidepresan, doğum kontrol hapları gibi nedenlerde küçük tansiyonu yükseltmektedir.
Hipertansiyon hastalarında büyük tansiyon 140 mmHg altında, küçük tansiyon ise 90 mmHg altında olmalıdır
Küçük Tansiyon Nasıl Düşürülür?
Yükselen küçük tansiyonu düşürmek için bilinen en eski ve etkili yöntem limon su içmektir. Bir bardak su içine yarım limonu sıkıp içmek tansiyonu düşürmede oldukça etkilidir. Bunun yanında başı soğuk su ile yıkamak beyin sinirlerini uyararak tansiyonun düşmesini sağlamaktadır.
Küçük Tansiyon Nasıl Ölçülür?
Tansiyon, damarlarda olan kan akışının bir manşon aracılığıyla kısa sürede kesilip daha sonra kan akışının tekrar sağlandığı anlarda ölçülen basınç değeri ile belirlenmektedir. Kan akışının ilk algılandığı anda büyük tansiyon ölçülürken, duyulan akış sesinin kesilmesi ile ölçülen basınç değeri ise küçük tansiyonu göstermektedir.
Küçük Tansiyonun Düşüklüğü Hangi Anlamlara Gelmektedir?
Küçük tansiyonun 70 mmHg’nin altında ölçüldüğü durumlarda küçük tansiyon düşüklüğünden söz edilmektedir. Hipotansiyon durumu genellikle gem büyük hem küçük kan basınçları birlikte izlense de bazen sadece küçük tansiyon düşmektedir. Küçük tansiyonun düştüğü durumlarda bazı hastalarda baş dönmesi, halsizlik, görme bozuklukları ya da gözlerde kararma, mide bulantısı gibi belirtiler görülmektedir. Bunun için yapılan tedavide hastaların damar içlerinde kan sıvı miktarlarının arttırılması için sıvı takviyeleri verilmesi öncelik olmakta birlikte bu işlem yetersiz kalırsa kalp atımını destekleyici ilaçlar ile tedaviler uygulana bilinmektedir. Aşağıda yer alan bazı sebepler sonucu tansiyon düşüklüğü görülmektedir.
İlaç Kullanımı
Kan damarlarının gevşemeye neden olabilecek ilaçların kullanılması sonucu küçük tansiyonda düşüş yaşanmaktadır.
İleri Yaşlılık
Yaşın ilerlemesiyle damarlarda sertlikler oluşmaya başlayarak kan damarları esnekliğini yitirmektedir. Bu da kalp atımı ile birlikte damar çeperlerine ulaşan basıncın azalması ile birlikte kan basıncında düşüş yapmaktadır.
Beslenme Alışkanlıkları
Özellikle daha çok günlük beslenme sırasında fazla miktarda tuz tüketimi yapan kişilerde damar esnekliği azalarak küçük kan basıncının azalmasına buda küçük tansiyonun düşmesini meydana getirir.
Kalp Rahatsızlıkları
Kalbin pompalama fonksiyonunda bazı sorunlara neden olan kalp yetmezliği, kalbin yavaş atması, kalp kapakçığının bozulması gibi hastalıklar kan basıncını azaltarak küçük tansiyonu düşürmektedir.
Dehidrasyon
Kusma, ishal, terleme ve damar yaralanması gibi vücudun sıvı ya da yoğun kaybettiği durumlarla birlikte kaybedilen sıvının yerine yetersiz sıvı desteği alındı zaman kan miktarı azaldığından dolayı, damar çeperine ulaşan basınç azalara küçük tansiyonun kan basınçlarında düşme görülmektedir.
Vitamin Eksikliği
Vücutta yer alan sistemlerin vitaminle çalıştığı ve eksiksiz olması gerekmektedir. Bu nedenle birlikte gerekli olan vitaminleri eksikliği yaşandığı zaman küçük tansiyonda düşme görülebilmektedir.
Hamilelik
Hamilelik dönemlerinde dolaşım sistemlerinde yavaşlama olduğu için vücutta şişkinlik veya kabızlık gibi durumlar sık sık yaşanmaktadır. Kan basıncını da etkileyen hamilelik düşük, tansiyona neden olmaktadır.
Küçük Tansiyonun Düşmesi İle Ortaya Çıkan Komplikasyonlar?
Hafif ya da orta derecede gelişen küçük tansiyonun düşmesi ile baş dönmesi, halsizlik bayılma ve buna bağlı olarak düşme sebebiyle yaralanmalar olabilmektedir. Aynı zamanda uzun süren düşük tansiyonda vücut normal işlevlerini yerine getiremeyeceği için yeterli olan oksijenden mahrum kalarak kalp ile beyine zarar verebilmektedir.
