Pek çok mutfağın olmazsa olmaz ana malzemelerinden bir tanesi olan ve yemeklerin vazgeçilmek tatlandırıcı öğesi olan soğanın doğrama işlemi birçok insan tarafından sevilmeyen ve hazır gıdaya yönlendiren etmenler arasında yer almaktadır. Soğan doğrama esnasında meydana gelen ağlamalar, göz yaşarmaları, göz yanmaları soğandan uzak durulmasına sürükleyen durumlar arasında yer alırken, içerisinde soğan bulunmayan yemeklerin pek bir lezzetsiz olduğu da aşikardır. Soğanın içerisinde bulunan bileşenler dolayısıyla göz ile temasında farklı reaksiyonların oluşumuna neden olan soğan birçok insan adeta çilesi olma yolundadır. Esasında soğan doğrarken meydana gelen bu yanmaların ve ağlama problemlerini ortadan kaldırmanın pek çok yolu bulunmaktadır. Bu uygulamalar sayesinde soğan doğrarken meydana gelen ağlama problemini ortadan kaldırabilir ve keyifli bir şekilde yemek pişirmeye devam edebilirsin. İşte soğandan gözleri koruyan o yöntemler!
Soğan doğrarken neden gözde yaşarma meydana gelir?
- Soğanın içerisinde bulunan bazı bileşenler gözle temas ettiğinde gözde yaşarmanın olmasına neden olmaktadır. Soğanın içerisindeki syn-propanethial-S-oksit isimli bileşen kesme esnasında ortaya çıkarak, ortaya çıkan gaz sayesinde gözde reaksiyon oluşmasına neden olmaktadır.
- Soğanın toprakta büyüme esnasında bir savunma mekanizması olarak geliştirdiği bu bileşen, soğan doğrarken kişinin göz yaşlarına boğulmasına neden oluyor.
- Soğan doğrama esnasında, soğan metal ile temas ettiğinde içerisinde yer alan enzimler açığa çıkarak havaya karışır ve bu karışım sonucunda soğan içerisinde bulunan göz yaşartıcı madde gözle buluştuğunda gözde yanmalar, kaşınmalar ve göz yaşları meydana gelmektedir.
- Gözün ön tabakasında, gözü dış etmenlere karşı koruyan kornea tabakası, soğan doğrama esnasında ortaya çıkan gazı göden korumak adına göz yaşıyla kendinden uzaklaştırmaya çalışmaktadır. Soğan doğrama esnasında, gözde yaşarmanın oluşmasında temel amaç buna dayanmaktadır.
Soğan doğrarken gözü korumak ve ağlamamak için ne gibi formüller uygulanmalıdır?
Kırmızı, beyaz, arpacık türü ve rengi fark etmeyen soğanı doğrarken gözde belli başlı yaşarmalar ve göz yanmaları meydana gelmektedir. Soğanın içerisinde bulunan bazı enzimler soğan kesildiği andan itibaren ortaya çıkarak gözle reaksiyona girer ve göz kendine korumak için göz içerisinde yaşarmaların oluşmasına başlamaktadır. Bu durumun önüne geçmek için belli başlı etmenler bulunmaktadır. Bu uygulamaları soğan doğrama esnasında uyguladığınızda gözünüzde oluşabilecek yanmaların önüne geçerek keyifli bir şekilde yemek pişirme serüveninize devam edebilirsiniz. İşte gözü, soğandan koruyan o etmenler…
- Soğan doğrama esnasında gözde oluşabilecek yanma ve göz yaşı problemini ortadan kaldırabilmek için, soğan doğrama esnasında aspiratörü açmayı deneyebilirsiniz. Bu uygulamanın çalışma prensibini de şu şekilde açıklamak mümkün olacaktır. Soğan doğrama esnasında, bıçağın soğanı kesmesi dolayısıyla ortaya çıkan gazı aspiratör açık olduğunda direk olarak çekecek ve ortada herhangi bir şekilde yakıcı gaz bulunmadığı için göze temas etmeden soğan doğrama işlemine kaliteli bir şekilde devam edebileceksiniz.
- Soğanın göz yanmalarından korunmak amacıyla, soğanı soyduktan sonra kesme işlemine geçmeden evvel soğanı suyun altında güzelce yıkayın. İyice yıkadıktan sonra soğanı kesme tahtası üzerine alarak kesme işleminize devam edin. Bu su altında soğanı yıkma işlemi sonrasında göz içerisinde yanmanın olmadığı belirlenmiştir.
- Mutfakta enteresan bir görüntünün oluşmasına neden olsa dahi etkili çözümler arasında yer almaktadır soğan doğrarken gözlük kullanmak. Soğan kesilme esnasında ortaya çıkan gazı, siper alan gözlük gazın göze ulaşmamasını sağlayarak göz içerisinde yanma ya da yaşarma gibi problemlerin önüne geçmektedir.
- Soğan doğrama esnasında gözde yanmanın önüne geçmek için, soğanı ilk olarak buzlukta bekletin. Yaklaşık olarak 5 – 10 dakika kadar beklettiğiniz soğanı buzluktan çıkarıp doğrama işlemine devam ettiğinizde göz içerisinde yanmanın olmadığını gözlemleyeceksiniz.
- Halk arasında belki de en çok bilinen formüllerden bir tanesi olan, soğan doğrama esnasında ağızda bekletilen su, soğanın gözü yakmasının önüne geçmektedir.